Nước nhiễm đá vôi có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và làm hỏng thiết bị trong nhà. Cặn trắng tích tụ gây tắc nghẽn, ăn mòn và mất thẩm mỹ. Hãy cùng HAKAWA khám phá cách nhận biết và xử lý hiệu quả tình trạng này.

Nước nhiễm đá vôi là gì?

Nước nhiễm đá vôi, hay còn được gọi là nước cứng, chứa ion canxi (Ca²⁺) và magie (Mg²⁺) vượt mức cho phép. Về mặt hoá học, canxi cacbonat (CaCO₃) hình thành khi nước ngầm chảy qua đá vôi và đá phấn, hòa tan khoáng chất này.

Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến cáo độ cứng nước sinh hoạt không vượt 300 mg/L, tối đa 500 mg/L theo CaCO₃. Trên thực tế, từ 100 mg/L, cặn trắng bắt đầu lắng đọng rõ rệt.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nước nhiễm đá vôi là do quá trình tự nhiên trong tầng nước ngầm. Nước ngầm thường có độ cứng cao hơn nước thủy cục do tiếp xúc lâu dài với các lớp đá chứa khoáng chất.

Tại Việt Nam, đặc biệt ở các tỉnh ven biển và đồng bằng sông Cửu Long, vấn đề nước ngầm có độ cứng cao đang trở thành mối quan tâm lớn do khai thác quá mức .

Cách nhận biết nước nhiễm đá vôi

Việc nhận biết nguồn nước có bị nhiễm đá vôi không có thể thực hiện thông qua nhiều dấu hiệu khác nhau. Những biểu hiện này thường xuất hiện rõ ràng trong sinh hoạt hàng ngày và có thể được phát hiện dễ dàng bởi người dùng.

Dựa trên màu sắc và trạng thái

Nước nhiễm đá vôi thường có những đặc điểm nhận biết rõ ràng về mặt cảm quan. CaCO₃ khi hòa tan vào nước tạo ra màu trắng đục hoặc màu vàng nhạt, đặc biệt rõ ràng khi nước được đun nóng hoặc để lắng. Vị của nước bị nhiễm đá vôi thường có hơi đắng hoặc có vị kiềm do sự pha trộn của canxi và magie, tạo ra cảm giác khó chịu khi uống trực tiếp .

Vật dụng gia đình bị đóng cặn

Hiện tượng đóng cặn trắng trên các thiết bị gia dụng là dấu hiệu dễ nhận biết nhất của nước bị nhiễm đá vôi . Các vật dụng như bình đun siêu tốc, xoong nồi, vòi nước, và vòi sen thường xuất hiện các vết bám màu trắng dưới đáy và hai bên thành . Những cặn này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn làm giảm hiệu quả dẫn nhiệt của các thiết bị, gây tốn năng lượng và giảm tuổi thọ thiết bị

Khả năng tạo bọt trong chất tẩy rửa bị giảm

Khi cho xà phòng, bột giặt, hoặc dầu rửa chén vào nước nhiễm đá vôi, lượng bọt tạo ra giảm đáng kể so với nước mềm. Điều này xảy ra do ion canxi và magie phản ứng với các chất hoạt động bề mặt trong chất tẩy rửa, tạo thành kết tủa không tan và làm giảm hiệu quả làm sạch.

Xuất hiện vết ố vàng trên quần áo

Nước nhiễm đá vôi có thể gây ra hiện tượng ố vàng xuất hiện trên quần áo sau khi giặt . Các ion kim loại trong nước đá vôi tương tác với chất tẩy rửa và vải, tạo ra những vết ố khó loại bỏ và làm quần áo trở nên cứng, khô. Vải sau khi giặt bằng nguồn nước này thường mất độ mềm mại tự nhiên, màu sắc bị phai và có thể xuất hiện các vết trắng hoặc vàng không mong muốn .

Sử dụng bút thử TDS

Bút TDS (Total Dissolved Solids) là công cụ đo tổng chất rắn hòa tan trong nước, bao gồm cả ion canxi và magie. Đây là phương pháp nhanh chóng và đơn giản để xác định độ cứng của nước. Khi chỉ số TDS cao (thường trên 300 ppm), có thể nghi ngờ nước bị nhiễm đá vôi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng TDS chỉ đo tổng lượng chất rắn hòa tan, không phân biệt cụ thể loại ion nào, do đó cần kết hợp với các dấu hiệu khác để có kết luận chính xác .

Tác hại của nước nhiễm đá vôi

Nước nhiễm đá vôi gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của cuộc sống. Những tác động này không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe lâu dài nếu không được xử lý kịp thời.

Tác động đến đời sống sinh hoạt

Nước nhiễm đá vôi gây tắc đường ống do cặn canxi và magie tích tụ theo thời gian. Áp lực nước giảm, ống dẫn có nguy cơ rỉ sét, khiến nước dễ bị nhiễm kim loại nặng. Các thiết bị như máy giặt, máy rửa chén, máy pha cà phê nhanh hỏng do cặn bám trong linh kiện.

Việc nấu ăn, pha đồ uống cũng bị ảnh hưởng. Loại nước này làm thức ăn lâu chín, trà và cà phê mất hương vị gốc. Khi giặt giũ, cần nhiều bột giặt và chất tẩy hơn, tăng chi phí và hao mòn thiết bị.

Tác động lên sức khỏe con người

Nước nhiễm đá vôi có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Da có thể bị khô, ngứa, viêm và nổi mẩn đỏ do các khoáng chất trong nước nhiễm đá vôi làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da. Một nghiên cứu của Đại học Sheffield đã báo cáo rằng nước bị nhiễm đá vôi có thể kích thích sự phát triển của bệnh chàm, một tình trạng da gây ra những vết đỏ và khô trên cơ thể .

Tóc cũng bị ảnh hưởng, trở nên khô và dễ gãy. Dùng loại nước này lâu dài có thể gây hại cho tiêu hóa và thận. Một số nghiên cứu cho biết nguy cơ sỏi thận tăng nếu tiếp xúc với nước có độ cứng cao trong thời gian dài.

Tác động đến máy móc trong công nghiệp

Trong lĩnh vực công nghiệp, nước nhiễm đá vôi gây ra những tác hại nghiêm trọng đến hiệu suất hoạt động của các thiết bị. Cặn canxi và magie bám vào bề mặt các thiết bị đun nấu, nồi hơi, tháp giải nhiệt, làm giảm khả năng dẫn nhiệt và tăng mức tiêu thụ năng lượng. Chỉ 0.25mm cặn vôi có thể làm tăng mức tiêu thụ năng lượng đun nóng lên 10% .

Đặc biệt nguy hiểm trong các hệ thống nồi hơi áp lực cao, nơi cặn vôi có thể gây cháy nổ do tăng áp suất và giảm khả năng truyền nhiệt. Các thiết bị điện cũng có thể bị rò rỉ điện do cặn khoáng chất tích tụ, tạo ra nguy hiểm cho người vận hành.

Hướng dẫn cách xử lý nước nhiễm đá vôi

Việc xử lý loại nước này có thể thực hiện thông qua nhiều phương pháp khác nhau. Mỗi phương pháp đều có những ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng quy mô sử dụng cụ thể.

Cách lọc nước nhiễm đá vôi bằng phương pháp thủ công

Chanh, dấm (acid citric): Hòa tan CaCO₃, làm mềm nước. Nghiên cứu của Viện Hóa học Thực phẩm xác nhận acid citric trong chanh, dấm có thể loại bỏ 60–70% độ cứng tạm thời khi ngâm khoảng 30 phút và lọc bỏ cặn.
Đun sôi: Loại bỏ độ cứng tạm thời bằng cách kết tủa CaCO₃, sau đó để lắng và gạn lấy phần nước trong.
Khoai tây: Vỏ khoai chứa enzyme và acid tự nhiên, ngâm vỏ khoai trong nước khoảng 1 giờ, sau đó đun sôi, giúp giảm nhẹ cặn đá vôi.

Cách lọc nước nhiễm đá vôi bằng chất hóa học

Không giống như khi chưng nước cất, phương pháp xử lý bằng hóa chất sử dụng các chất làm mềm nước như NaOH, Na₂CO₃, Ba(OH)₂, Na₃PO₄ để tạo kết tủa với ion Ca²⁺ và Mg²⁺. Quá trình này yêu cầu tính toán chính xác về nồng độ và hàm lượng các chất cần dùng để đạt hiệu quả tối ưu.

Tuy nhiên, phương pháp này rất phức tạp và chi phí cao, không phù hợp trong gia đình. Việc sử dụng hóa chất cần có kiến thức chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả, đồng thời phải xử lý chất thải sau quá trình xử lý.

Cách lọc nước nhiễm đá vôi bằng máy lọc nước có công nghệ RO OSG Human Water Hu-88 của Hakawa

Máy lọc nước ion kiềm OSG Human Water Hu-88 sử dụng công nghệ RO 7 tầng kết hợp với hệ thống ion kiềm, có khả năng lọc nước nhiễm đá vôi từ mức độ nhẹ đến cứng trong sinh hoạt thường ngày. Hệ thống reverse osmosis có thể loại bỏ đến 95-96% các chất hòa tan trong nước, bao gồm cả ion canxi và magie gây ra độ cứng.

Công nghệ ion kiềm trong máy lọc không chỉ giúp làm mềm nước mà còn tạo ra nước có tính kiềm nhẹ, có lợi cho sức khỏe. Máy được thiết kế với hệ thống lọc đa tầng, bao gồm lọc thô, carbon hoạt tính, màng RO và tái khoáng, đảm bảo nước đầu ra đạt chất lượng cao.

Theo tổng hợp nghiên cứu của WHO và các cơ quan y tế quốc tế, nước nhiễm đá vôi tuy không độc nhưng sử dụng lâu dài có thể gây ra những vấn đề sức khỏe và ảnh hưởng đến thiết bị. HAKAWA giúp bạn nhận biết để xử lý kịp thời loại nước này là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng cuộc sống và bảo vệ sức khỏe gia đình.

Một số câu hỏi thường gặp về nước nhiễm đá vôi

Nước nhiễm đá vôi có nên tắm không?

Không nên tắm thường xuyên bằng nước nhiễm đá vôi vì có thể gây khô da, ngứa và kích ứng. Nước bị nhiễm đá vôi làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da và có thể gây ra các vấn đề da liễu .

Nước giếng khoan bị nhiễm vôi phải làm sao?

Cần lắp đặt hệ thống lọc nước phù hợp như máy làm mềm nước hoặc hệ thống RO. Nên kiểm tra chất lượng nước định kỳ và bảo dưỡng hệ thống lọc thường xuyên.