Hướng dẫn cách lọc nước bằng than hoạt tính

Lọc nước bằng than hoạt tính là phương pháp đơn giản, tiết kiệm và hiệu quả, được áp dụng từ lâu để loại bỏ clo, kim loại nặng, tạp chất và mùi khó chịu. Với cấu trúc xốp đặc biệt, than hoạt tính có khả năng hấp phụ vượt trội, giúp đảm bảo nguồn nước sạch cho gia đình. HAKAWA sẽ hướng dẫn bạn cách thực hiện bể lọc tại nhà một cách dễ dàng và an toàn.

Cách làm bể lọc nước bằng than hoạt tính

Việc tự thiết kế và thi công bể lọc nước bằng than hoạt tính không quá phức tạp nếu bạn chuẩn bị đầy đủ nguyên vật liệu và thực hiện đúng quy trình. Một bể lọc đúng chuẩn thường bao gồm 7 lớp vật liệu, mỗi lớp đóng vai trò lọc riêng biệt, phối hợp nhịp nhàng để loại bỏ tối đa các tạp chất.

Chuẩn bị nguyên vật liệu

Để xây dựng một bể lọc nước bằng than hoạt tính hoàn chỉnh, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các vật liệu sau:

• Sỏi lớn và sỏi nhỏ: Sỏi lớn có kích thước khoảng 10mm, sỏi nhỏ từ 5-7mm, đóng vai trò làm lớp đỡ và thoát nước
• Cát đen đã đãi sạch: Lớp lọc chính giúp giữ lại các tạp chất lớn
• Cát vàng hoặc cát thạch anh chuyên dụng: Tăng hiệu quả lọc và xử lý kim loại nặng
• Than hoạt tính: Nên chọn loại than hoạt tính từ gáo dừa dạng viên nén để đạt hiệu quả tối ưu
• Hạt FILOX: Chuyên dụng để lọc các tạp chất chứa Mangan, Sắt, Asen. Theo QCVN 01-1:2018/BYT, mức asen trong nước sinh hoạt không được vượt quá 0,01mg/l, nên việc tích hợp Filox là rất cần thiết để đảm bảo an toàn sức khỏe.
• Ống nhựa PVC: Đã khoan những lỗ nhỏ đường kính 0,5cm làm ống thoát nước

Quy trình xây dựng bể lọc từng bước

Kích thước bể lọc phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng của gia đình, tuy nhiên để đạt hiệu quả lọc tối ưu, chiều cao bể nên trên 1 mét. Việc sắp xếp các lớp vật liệu theo đúng thứ tự là yếu tố quyết định hiệu quả của toàn bộ hệ thống.

• Lớp thứ nhất (lớp sỏi lớn): Đổ một lớp sỏi lớn với chiều cao khoảng 10cm ở đáy bể, đồng thời đặt ống lọc nhựa PVC vào giữa lớp sỏi này. Lớp này có tác dụng làm thoáng và chống tắc nghẽn cho toàn bộ hệ thống.
• Lớp thứ hai (lớp sỏi nhỏ): Tiếp tục đổ lớp sỏi có kích thước nhỏ hơn với độ dày 5-7cm, tạo sự chuyển tiếp mượt mà giữa các lớp vật liệu.
• Lớp thứ ba (lớp cát thạch anh): Đổ một lớp cát vàng hoặc thạch anh chuyên dụng với độ dày 5-10cm. Lớp này giúp lọc các cặn bẩn và xử lý một phần kim loại nặng có trong nước.
• Lớp thứ tư (lớp than hoạt tính): Đây là lớp quan trọng nhất với độ dày từ 10-15cm. Nên sử dụng than hoạt tính viên nén hình phân chuột từ gáo dừa để tăng hiệu quả khử khuẩn và khử mùi.
• Lớp thứ năm (lớp cát đen): Lớp cuối cùng là cát đen đã qua đãi sạch với độ dày 20-30cm, đóng vai trò lọc tinh cuối cùng trước khi nước ra khỏi hệ thống.

Hệ thống phun nước: Trên cùng của bộ lọc cần lắp đặt vòi phun nước, tốt nhất là sử dụng vòi sen để đảm bảo nước được phun đều, tránh tình trạng nước chảy mạnh tập trung một chỗ làm giảm hiệu quả lọc.

Lợi ích khi sử dụng than hoạt tính để lọc nước

Than hoạt tính mang lại nhiều lợi ích vượt trội trong việc xử lý và cải thiện chất lượng nước sinh hoạt:

• Loại bỏ clo và mùi hắc: Hấp thụ hoàn toàn clo dư và các chất gây mùi khó chịu, mang lại nước sạch, không mùi
• Hấp thụ kim loại nặng: Than hoạt tính có thể loại bỏ đến 95% thủy ngân và 90% chì khỏi nước uống, theo EPA (Environmental Protection Agency, Hoa Kỳ) và các kim loại độc hại khác.
• Lọc tạp chất siêu nhỏ: Giữ lại vi khuẩn, bụi bẩn và các tạp chất mà mắt thường không nhìn thấy
• An toàn môi trường: Vật liệu tự nhiên từ gáo dừa, gỗ, có thể tái chế và sử dụng lại
• Cải thiện chất lượng nước: Nước trở nên trong suốt, có vị ngọt tự nhiên, đạt tiêu chuẩn uống
• Tiết kiệm chi phí: Giải pháp lọc nước hiệu quả với chi phí thấp so với các hệ thống công nghệ cao

Than hoạt tính là giải pháp lọc nước tối ưu cho gia đình, vừa đảm bảo chất lượng nước sạch, vừa thân thiện với môi trường và tiết kiệm chi phí.

Nguyên lý hoạt động của bể lọc nước bằng than hoạt tính

Gần giống như lọc nước bằng than và cát, bể lọc than hoạt tính hoạt động dựa trên nguyên lý thẩm thấu từ cao xuống thấp. Khi nước được cấp vào từ trên, nó sẽ chảy dần qua từng lớp vật liệu lọc theo thứ tự từ lớp 5 xuống lớp 1, dưới tác động của trọng lực và áp lực nước. Cuối cùng, nước sạch thoát ra ngoài qua các lỗ nhỏ trên ống nhựa PVC đặt ở đáy bể.

Ở lớp trên cùng (lớp 5), các tạp chất thô như cặn bẩn, rong rêu, sinh vật nhỏ sẽ bị giữ lại. Khi nước thấm đến lớp than hoạt tính, các chất hữu cơ hòa tan, clo dư, vi khuẩn và hóa chất độc hại sẽ được hấp phụ nhờ cấu trúc xốp có diện tích bề mặt lên tới 1500 m²/gram. Những lớp tiếp theo như cát vàng, cát thạch anh và sỏi đỡ tiếp tục lọc mịn, khử phèn và làm trong nước.

Cơ chế lọc của than hoạt tính diễn ra theo hai hướng:

• Hấp phụ vật lý: giữ lại các hạt có kích thước lớn hơn lỗ xốp.
• Hấp phụ hóa học: loại bỏ các chất có điện tích như clo, thuốc trừ sâu nhờ phản ứng hóa học với bề mặt than.

Trong các lựa chọn hiện nay, than hoạt tính từ gáo dừa được đánh giá cao nhờ hiệu suất lọc vượt trội, bền lâu và an toàn với môi trường, rất phù hợp cho các bể lọc nước gia đình.

Lưu ý khi làm bể lọc nước bằng than hoạt tính

Lọc nước bằng than hoạt tính có khả năng hấp phụ mạnh, nhưng sau một thời gian sử dụng, bề mặt của nó sẽ bị bão hòa bởi các tạp chất đã lọc, khiến hiệu quả giảm rõ rệt. Với bể lọc thủ công, trung bình khoảng 3–6 tháng nên thay mới lớp than; các lớp cát, sỏi có thể rửa sạch và tái sử dụng. Riêng với lõi lọc trong máy lọc nước, cần thay toàn bộ lõi theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, thường sau 6–12 tháng tùy mức sử dụng.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng than hoạt tính không thể loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, virus hay nitrat hòa tan, nên với bể lọc tại nhà, nước sau lọc vẫn nên được đun sôi trước khi uống để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Xem thêm: Nước đóng bình có sạch để sử dụng không ? 

Có nên sử dụng máy điện giải ion kiềm có lõi lọc than hoạt tính?

Nhiều gia đình đang băn khoăn có nên sử dụng máy điện giải ion kiềm có lõi lọc than hoạt tính hay không. Câu trả lời là có, đây là lựa chọn thông minh cho gia đình hiện đại.

Máy lọc nước ion kiềm như HAKAWA tích hợp lõi lọc than hoạt tính để khử clo, loại bỏ mùi vị và hấp thụ hóa chất độc hại trước khi tạo nước ion kiềm. Ưu điểm nổi bật là sử dụng đơn giản chỉ cần bấm nút, hiệu quả lọc ổn định, tạo ra nước kiềm pH 8.5-9.5 tốt cho sức khỏe và có hệ thống cảnh báo khi cần thay lõi.

Lọc nước bằng than hoạt tính là giải pháp đơn giản, tiết kiệm và phù hợp với nhiều gia đình Việt. Dù tự làm bể lọc hay dùng máy lọc nước hiện đại, vật liệu này luôn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra nguồn nước sạch, an toàn. Đừng chờ đợi, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe gia đình từ hôm nay. Giống như, người xưa đã dạy rằng “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.