Nước khoáng là một trong những loại nước uống phổ biến, được nhiều gia đình Việt Nam tin dùng mỗi ngày. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu hết về  nước khoáng, những lợi ích, rủi ro của loại nước này. Vậy Nước khoáng là gì? Có nên uống thường xuyên không?

Hãy cùng Hakawa Việt Nam khám phá sự thật đằng sau loại nước tự nhiên này và tìm ra cách tận dụng tối đa nước khoáng để chăm sóc sức khỏe cho cả gia đình.

Nước khoáng là gì?

Theo Tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO), nước khoáng (Mineral Water) là loại nước có nguồn gốc từ mạch nước ngầm, hoàn toàn tinh khiết, có thành phần khoáng chất ổn định và đảm bảo an toàn vi sinh học.

Khác với nhiều loại nước uống thông thường, nước khoáng tự nhiên chỉ được khai thác từ các mạch nước ngầm sâu, không qua xử lý hóa học. Nhờ đó, loại nước này được đánh giá là một trong những nguồn nước tinh khiết và an toàn nhất cho sức khỏe.

Tại Việt Nam, để được sản xuất và lưu hành, nước khoáng đóng chai phải tuân thủ tiêu chuẩn quốc gia QCVN 6-1:2010/BYT về chất lượng nước uống. Tiêu chuẩn này đảm bảo nước có nguồn gốc tự nhiên, an toàn vi sinh học và giữ được hàm lượng khoáng chất ổn định.

Nước khoáng tinh khiết được tạo ra như thế nào

Nước được hình thành tự nhiên khi nước mưa thấm sâu vào mặt đất, chảy qua các tầng đất đá và hấp thụ các khoáng chất tự nhiên như Canxi, Magie, Kali. Từ đó tạo nên mạch nước ngầm tinh khiết, giàu khoáng. Sau đó, các doanh nghiệp khai thác nước khoáng và tạo ra nước đóng chai.

Khoáng chất trong nước khoáng

Thành phần khoáng chất trong nước khoáng tự nhiên rất phong phú và đa dạng, tùy thuộc vào nguồn nước ngầm và các tầng địa chất mà nước chảy qua trong quá trình hình thành. Điều này tạo nên sự khác biệt về giá trị dinh dưỡng giữa các dòng nước.

Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nước khoáng tự nhiên thường chứa nhiều khoáng chất thiết yếu, mang lại lợi ích quan trọng cho sức khỏe toàn diện. Các khoáng chất phổ biến nhất trong nước khoáng bao gồm:

• Canxi: Giúp xương và răng chắc khỏe, hỗ trợ hoạt động cơ bắp.
• Magiê: Tham gia điều hòa chức năng thần kinh và cân bằng co cơ.
• Natri: Duy trì cân bằng nước, điện giải và hỗ trợ ổn định huyết áp.
• Bicarbonate: Giúp trung hòa axit dư thừa, hỗ trợ duy trì độ pH ổn định trong cơ thể.

Ngoài ra, tùy theo từng nguồn nước địa phương, nước khoáng còn có thể chứa các khoáng chất quý khác như kali, sắt, liti và silica, với nồng độ thay đổi theo địa tầng mà nước ngầm đi qua.

Phân loại khoáng chất

Theo hệ thống phân loại được công nhận bởi Đại học Bang California (University of California Extension), khoáng chất thiết yếu trong cơ thể người được chia thành hai nhóm chính:

• Khoáng chất đa lượng: Bao gồm canxi, clo, phospho, magiê, kali, natri và lưu huỳnh. Đây là những thành phần nền tảng cho quá trình tổng hợp protein, xây dựng xương, răng, mô liên kết, đồng thời điều hòa hoạt động thần kinh và chức năng cơ bắp.
• Khoáng chất vi lượng: Bao gồm coban, crom, đồng, iốt và flo. Tuy chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ, nhưng chúng giữ vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone, enzyme, hỗ trợ miễn dịch và phòng ngừa nhiều bệnh lý như sâu răng, rối loạn nội tiết, thiếu máu.

Chính sự kết hợp hài hòa giữa các khoáng chất đa lượng và vi lượng đã làm cho nước khoáng thiên nhiên trở thành một lựa chọn quý giá trong việc bổ sung dinh dưỡng hàng ngày một cách tự nhiên và cân đối.

So sánh với nước lọc, nước ion kiềm, và nước hydrogen

Nước khoáng, nước lọc, nước ion kiềm và nước hydrogen là những loại nước phổ biến, được tin tưởng và sử dụng trên thế giới. Vậy đâu là sự khác nhau giữa các loại nước này?

Hiểu rõ về những loại nước này sẽ cho bạn cái nhìn tổng quan hơn, từ đó lựa chọn loại nước uống phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của bạn và gia đình.

Tiêu chí	Nước khoáng	Nước lọc (tinh khiết)	Nước ion kiềm	Nước hydrogen
Nguồn gốc	Khai thác từ mạch nước ngầm tự nhiên, chảy qua các tầng địa chất và tích tụ khoáng chất.	Nước máy hoặc nước ngầm được lọc qua hệ thống lọc (thường là công nghệ RO) để loại bỏ tạp chất và vi khuẩn.	Nước tinh khiết được điện phân bằng máy điện giải để tạo ra nước có tính kiềm.	Nước tinh khiết được bổ sung khí hydro hòa tan hoặc tạo ra qua quá trình điện phân để tăng hàm lượng hydrogen.
Độ pH	7.5 – 8.5 (tùy loại và nguồn nước)	Khoảng 7.0 (trung tính)	8.5 – 9.5 (tính kiềm nhẹ đến mạnh)	7.0 – 8.5 (tùy thuộc vào hàm lượng hydrogen)
Khoáng chất	Giàu khoáng chất tự nhiên như canxi (Ca), magie (Mg), kali (K), natri (Na).	Hầu như không có khoáng chất do quá trình lọc loại bỏ.	Chứa khoáng chất tự nhiên hoặc được bổ sung sau lọc, giúp cân bằng điện giải.	Có thể chứa khoáng chất nếu được bổ sung sau lọc; hàm lượng khoáng tùy thuộc vào phương pháp sản xuất.
Hydrogen hòa tan	Không có hoặc rất ít.	Không có.	Có, tùy thuộc vào công nghệ điện phân; hàm lượng hydrogen có thể đạt từ 600 đến 1500 ppb.	Cao, thường từ 600 đến 1600 ppb, giúp chống oxy hóa mạnh.
Cấu trúc phân tử nước	Kích thước phân tử nước khoảng 2.5 nanomet.	Kích thước phân tử nước khoảng 2.5 nanomet.	Kích thước phân tử nước nhỏ, khoảng 0.5 nanomet.	Kích thước phân tử nước nhỏ, khoảng 0.5 nanomet.

So với nước lọc, nước ion kiềm và nước hydrogen, nước khoáng tự nhiên nổi bật nhờ hàm lượng khoáng chất thiết yếu như canxi, magie, kali và natri, giúp bổ sung dinh dưỡng, hỗ trợ xương chắc khỏe, điều hòa thần kinh và tăng cường chức năng cơ bắp.

Trong khi nước lọc chủ yếu cung cấp nước sạch không khoáng, và nước ion kiềm hay nước hydrogen tập trung vào cân bằng pH và chống oxy hóa, thì nước khoáng thiên về bổ sung khoáng tự nhiên cần thiết cho cơ thể.

Nước khoáng phù hợp cho người trưởng thành, người vận động nhiều, người thiếu hụt khoáng chất hoặc cần hỗ trợ sức khỏe xương khớp.

Tuy nhiên, người bị bệnh thận, huyết áp cao hoặc trẻ sơ sinh cần thận trọng khi dùng, vì một số loại nước khoáng có hàm lượng natri cao. Việc lựa chọn nước khoáng cần dựa trên nhu cầu sức khỏe và nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng khi cần thiết.

Công dụng của nước khoáng là gì

Mặc dù thành phần khoáng chất trong nước khoáng tự nhiên có thể khác nhau tùy thuộc vào nguồn nước và địa tầng, nhiều thương hiệu uy tín hiện nay đã áp dụng quy trình chuẩn hóa nhằm đảm bảo hàm lượng khoáng ổn định, phù hợp với tiêu chuẩn an toàn và lợi ích sức khỏe.

Chính sự kết hợp giữa khoáng chất tự nhiên và kiểm soát chất lượng này giúp nước khoáng trở thành nguồn bổ sung dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Dưới đây là một số lợi ích của nước khoáng.

1. Giúp bạn có làn da trẻ, đẹp

Nước khoáng thiên nhiên giàu silica hòa tan – một khoáng chất nổi bật trong việc hỗ trợ sản sinh collagen tự nhiên. Collagen chính là thành phần then chốt duy trì độ đàn hồi, săn chắc và vẻ mịn màng cho làn da.

Theo nghiên cứu đăng trên Archives of Dermatological Research (2009), bổ sung silica tự nhiên giúp cải thiện độ đàn hồi và độ ẩm của da, đồng thời hỗ trợ tái tạo cấu trúc nền, ngăn ngừa sự xuất hiện của nếp nhăn sớm.

Việc cấp nước khoáng đều đặn không chỉ làm đẹp da từ bên trong mà còn tăng cường khả năng chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường.

2. Giúp xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương

Một bộ xương chắc khỏe cần sự phối hợp của nhiều khoáng chất thiết yếu, trong đó canxi, magiê và bicarbonate đóng vai trò nổi bật.

• Canxi (Ca): Thành phần chính của xương và răng, giúp tăng mật độ khoáng và sức bền cấu trúc.
• Magiê (Mg): Hỗ trợ vận chuyển canxi hiệu quả vào mô xương, đồng thời tham gia kích hoạt vitamin D.
• Bicarbonate: Trung hòa axit dư thừa, giảm tốc độ hủy xương tự nhiên, ngăn ngừa loãn xương

Theo nghiên cứu đăng trên Journal of Reproductive Medicine (1990), phụ nữ sau mãn kinh sử dụng bổ sung magie và canxi có thể tăng trung bình 11% mật độ xương so với nhóm chỉ dùng canxi đơn thuần, cho thấy vai trò phối hợp của hai khoáng chất này trong việc duy trì bộ khung xương chắc khỏe.

Sử dụng nước khoáng giàu canxi – magie – bicarbonate đều đặn chính là giải pháp tự nhiên giúp bảo vệ mật độ xương theo thời gian.

3. Ổn định huyết áp và hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Sức khỏe tim mạch và huyết áp ổn định đòi hỏi sự cân bằng tinh tế của nhiều khoáng chất. Các thành phần tự nhiên từ nước khoáng có thể hỗ trợ quá trình này hiệu quả:

• Canxi (Ca): Hỗ trợ hoạt động co bóp cơ tim, điều hòa nhịp tim ổn định. Tuy nhiên, để tránh tình trạng co bóp quá mức, canxi cần được cân đối với Magiê trong cơ thể.
• Magiê (Mg): Giúp thư giãn thành mạch máu bằng cách đối kháng dòng canxi dư thừa, hỗ trợ hạ huyết áp tự nhiên.
• Kali (K): Thúc đẩy quá trình đào thải natri ra ngoài cơ thể, giúp giảm áp lực lên mạch máu.
• Natri (Na): Cần thiết ở mức độ vừa phải để duy trì áp suất thẩm thấu, nhưng nếu dư thừa có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association – AHA), một chế độ dinh dưỡng giàu magie và kali, đồng thời kiểm soát lượng natri, có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như cao huyết áp, suy tim, đột quỵ.

Bạn nên lựa chọn nước khoáng giàu magie – kali nhưng có hàm lượng natri phù hợp nhằm bảo vệ sức khỏe tim mạch dài hạn.

4. Hỗ trợ bạn giảm cân

Bên cạnh các lợi ích về xương, da và tim mạch, nước khoáng còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng một cách tự nhiên nhờ các cơ chế sau:

• Nước (H2O): Tạo cảm giác no, giúp giảm lượng thức ăn nạp vào.
• Magiê (Mg): Hỗ trợ chuyển hóa carbohydrate và lipid, cải thiện tốc độ trao đổi chất.
• Bicarbonate: Trung hòa axit dạ dày, thúc đẩy tiêu hóa, hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng hiệu quả.

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Obesity (2010) cho thấy rằng những người uống nước trước bữa ăn có xu hướng giảm lượng calo tiêu thụ, từ đó hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn.

Sử dụng nước khoáng một cách khoa học, kết hợp cùng chế độ ăn uống cân bằng và luyện tập thể thao, sẽ giúp bạn duy trì vóc dáng khỏe mạnh lâu dài.

Những điều cần lưu ý khi dùng nước khoáng

Mặc dù nước khoáng thiên nhiên mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ bù khoáng, hỗ trợ hệ tiêu hóa đến bảo vệ xương khớp, nhưng việc sử dụng không đúng cách cũng có thể dẫn đến những tác động không mong muốn.

Tùy theo nhu cầu và sức khỏe của bạn, việc lựa chọn loại nước phù hợp và kiểm soát lượng tiêu thụ hằng ngày là rất quan trọng. Để tối ưu hóa lợi ích và tránh các rủi ro tiềm ẩn, bạn nên lưu ý một số điểm sau khi sử dụng loại nước này trong chế độ sinh hoạt hằng ngày.

Khi nào nên hạn chế uống nước khoáng?

Trong một số trường hợp đặc biệt, việc tiêu thụ cần được cân nhắc kỹ lưỡng:

• Người bị cao huyết áp: Cần hạn chế các loại nước khoáng có hàm lượng natri (Na) cao, vì natri dư thừa có thể làm tăng áp suất máu và gây áp lực cho tim mạch.
• Người mắc bệnh thận: Thận suy yếu sẽ khó lọc bớt khoáng chất dư thừa trong máu. Nếu tiêu thụ nước khoáng giàu natri, canxi hoặc magiê mà không kiểm soát, nguy cơ rối loạn điện giải, phù nề hoặc tăng gánh nặng thận có thể xảy ra.
• Phụ nữ mang thai: Trong giai đoạn thai kỳ, cần kiểm soát lượng muối nạp vào cơ thể. Nước khoáng có hàm lượng natri cao nên được hạn chế sử dụng, nhất là với những thai phụ có tiền sử tăng huyết áp thai kỳ hoặc phù nề.

Trong các trường hợp trên, ưu tiên sử dụng nước khoáng nhẹ (low mineral water) hoặc nước khoáng có hàm lượng natri thấp (<20 mg/L), và tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi sử dụng thường xuyên.

Độc tính từ nhựa

Ngoài việc lựa chọn nước khoáng phù hợp với tình trạng sức khỏe, người tiêu dùng cũng cần lưu ý đến bao bì sản phẩm, đặc biệt là các loại chai nhựa. Dưới tác động của nhiệt độ cao hoặc ánh sáng trực tiếp, một số hợp chất hóa học như Bisphenol A (BPA) trong nhựa có thể thôi nhiễm vào nước, gây ảnh hưởng xấu đến nội tiết tố và sức khỏe lâu dài.

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), tiếp xúc lâu dài với BPA có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe như rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp và tăng nguy cơ một số bệnh mãn tính.

Vì vậy, để đảm bảo an toàn khi sử dụng nước khoáng đóng chai, bạn nên:

• Bảo quản nước khoáng ở nơi mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt độ cao.
• Không tái sử dụng chai nhựa quá nhiều lần nhằm hạn chế nguy cơ thôi nhiễm hóa chất.

Không nên uống nước khoáng thay nước lọc

Nước khoáng chứa nhiều khoáng chất, dù tốt cho sức khỏe nhưng nếu uống quá nhiều sẽ gây áp lực lên khả năng đào thải của cơ thể. Lâu dài có thể dẫn đến những rủi ro mắc các bệnh mãn tính về thận, tiết niệu… đem đến những hệ lụy cho sức khỏe của bạn.

Thay vì uống nước khoáng thay cho nước lọc, bạn nên kết hợp nước khoáng với nước lọc, nước trái cây, và nhiều loại thức uống khác để mang đến nguồn dinh dưỡng đa dạng cho cơ thể và giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn.

Nên chọn loại nước nào phù hợp với bạn?

Mỗi loại nước uống đều có những đặc tính riêng, phù hợp với những nhu cầu sức khỏe và lối sống khác nhau. Việc lựa chọn loại nước phù hợp cần dựa trên mục tiêu sức khỏe cá nhân, cũng như mức độ chủ động bạn mong muốn trong việc kiểm soát chất lượng nguồn nước hàng ngày.

1. Nước khoáng thiên nhiên

Nước khoáng cung cấp nhiều khoáng chất tự nhiên có lợi cho cơ thể như canxi, magie, kali và bicarbonate. Đây là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn cần bổ sung khoáng chất từ thiên nhiên, đặc biệt khi vận động nhiều hoặc cần hỗ trợ sức khỏe xương khớp.

Tuy nhiên, một số loại nước khoáng có thể chứa hàm lượng natri cao, nên người mắc bệnh thận hoặc cao huyết áp cần lưu ý khi sử dụng lâu dài.

2. Nước lọc (nước tinh khiết)

Nước lọc qua công nghệ RO hoặc Nano loại bỏ tạp chất và vi khuẩn, đảm bảo độ tinh khiết cao. Tuy nhiên, vì gần như không còn khoáng tự nhiên, nước lọc chủ yếu đáp ứng nhu cầu nước sạch cơ bản, chưa cung cấp thêm các vi khoáng cần thiết cho cơ thể.

3. Nước ion kiềm

Nước ion kiềm được tạo ra từ quá trình điện phân, có độ pH cao tự nhiên và vẫn giữ lại các khoáng chất cần thiết. Ngoài khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể, loại nước này còn được nhiều nghiên cứu ghi nhận là hỗ trợ cân bằng nội môi, cải thiện hệ tiêu hóa và góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể.

4. Nước hydrogen

Nước hydrogen nổi bật với hàm lượng phân tử hydro hòa tan cao – hoạt chất được biết đến với khả năng chống oxy hóa mạnh. Các nghiên cứu cho thấy nước hydrogen có tiềm năng hỗ trợ phòng ngừa gốc tự do, cải thiện sức khỏe tim mạch và chống lão hóa từ cấp độ tế bào.

Dù bạn lựa chọn nước khoáng, nước lọc, nước ion kiềm hay nước hydrogen, điều quan trọng nhất vẫn là hiểu rõ nhu cầu cơ thể và chọn nguồn nước an toàn, phù hợp với mục tiêu chăm sóc sức khỏe lâu dài.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp nước uống hiện đại – vừa đảm bảo tinh khiết, vừa hỗ trợ cân bằng axit-kiềm tự nhiên, chống lão hóa, và tăng cường sức khỏe từ bên trong, hãy tìm hiểu ngay về những công dụng của máy lọc nước ion kiềm, một trợ thủ đắc lực của bạn và gia đình.