Các loại thực vật dùng để sản xuất dầu đa dạng và phong phú, từ cây cỏ mọi miền đến cây trồng lớn. Những loại thực vật này không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm quý giá mà còn đóng góp vào nền kinh tế toàn cầu. Hãy cùng Hakawa Việt Nam khám phá về những loại thực vật này trong bài viết sau.
1.Các loại thực vật dùng để sản xuất dầu
Thực vật dùng để sản xuất dầu thường là các loại quả và hạt có trữ lượng dầu cao như: Lạc, đậu tương (đậu nành), vừng (mè) đen – trắng, dừa, gấc, óc chó, điều, hướng dương, sachi, thông …
Hạt cỏ mè, hạt hướng dương, hạt cải dầu, và cây cỏ dầu đều là những nguồn phổ biến. Hạt cỏ mè chứa dầu có thể tạo ra dầu ăn, trong khi hạt hướng dương cung cấp dầu giàu vitamin E. Hạt cải dầu và cây cỏ dầu cung cấp dầu cho ngành công nghiệp hóa chất và năng lượng. Những loại thực vật này đều đóng góp vào việc sản xuất dầu từ nguồn thực vật.
Và đây là bảng danh sách các nguyên liệu sản xuất dầu thực vật cùng với tỉ lệ phần trăm dầu trong từng loại hạt dùng để ép dầu:
Nguyên liệu | Hàm lượng dầu thô (%) | Tỷ lệ dầu thực tế (%) | Nguyên Liệu | Hàm lượng dầu thô | Tỷ lệ dầu thực tế |
Hạt Đậu Nành | 18 – 20 | 15 – 20 | Hạt Bí Đỏ | 45 – 48 | 30 – 35 |
Hạt Dẻ Cười | 30 – 40 | 20 – 30 | Hạt Dẻo | 25 – 30 | 18 – 25 |
Hạt Lanh | 40 – 45 | 30 – 40 | Vừng trắng | 50 – 60 | 40 – 45 |
Hạt Cải Bó Xôi | 30 – 38 | 28 – 35 | Quả Óc chó | 50 – 60 | 45 – 55 |
Hạt Hướng Dương | 50 – 55 | 40 – 45 | Hạt Thông | 60 – 80 | 55 – 72 |
Hạt Cám Gạo | 10 – 15 | 10 – 12 | Hạt Perilla | 38 – 45 | 30 – 35 |
Hạt Canola | 30 – 45 | 25 – 32 | Cây Gai Dầu | 38 – 45 | 30 – 35 |
Hạt Hạnh Nhân | 45 – 55 | 40 – 48 | Hạt Chè | 30 – 40 | 28 – 35 |
Lưu ý: Bảng trên chỉ mang tính chất tham khảo vì thông tin về hàm lượng dầu thô và tỷ lệ dầu thực vật cho mỗi loại hạt không được cung cấp. Để biết thông tin chính xác, bạn nên tham khảo các nguồn tin cậy hoặc tiến hành thử nghiệm trong điều kiện thực tế.
2.Quy trình sản xuất dầu thực vật công nghiệp
Trong thế giới tự nhiên, có nhiều loại thực vật sản xuất dầu, từ đậu nành, hạt cỏ mỡ, đến cỏ dầu. Những loại dầu này không chỉ đóng góp vào nền kinh tế toàn cầu, mà còn là nguồn lực quan trọng cho sức khỏe con người. Vậy làm thế nào để biến những hạt này thành dầu thực vật công nghiệp? Hãy cùng tìm hiểu quy trình sản xuất dầu thực vật công nghiệp.
2.1.Chuẩn bị
Máy móc sơ chế các loại hạt để ép dầu.
Máy để ép dầu.
Máy chuyên dùng chiết xuất dầu thực vật.
Máy lọc dầu ăn.
2.2.Quy trình sản xuất
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu, ép dầu thô sơ từ hạt
Các loại hạt từ các loại cây như đậu nành, cải, lạc, hướng dương… được làm sạch trước khi sử dụng. Việc làm sạch hạt là một bước quan trọng, giúp loại bỏ các chất phụ và kim loại.
Sau khi làm sạch, người ta sử dụng nam châm để loại bỏ các chất vô cơ (kim loại).
Tiếp theo, hạt sẽ được xay thành bột để tăng hiệu suất ép dầu.
Cuối cùng, bột sẽ được cho vào máy ép dầu để nung nóng và ép dầu.
Bước 2: Thêm dung môi và chiết xuất
Tùy thuộc vào loại hạt, dung môi sẽ được thêm vào tại thời điểm phù hợp.
Ví dụ: Đậu nành chứa ít dầu nên thường không được ép trước khi chiết xuất với dung môi.
Đối với các loại hạt chứa nhiều dầu, dung môi sẽ được thêm sau khi ép dầu.
Bước 3: Lọc dầu
Sau khi chiết xuất dầu, dầu cần được lọc để loại bỏ các chất phụ tan trong dầu và mùi.
Dầu sẽ được lọc bằng nước nóng 85-95 độ C hoặc hơi nước axit. Dầu sẽ được đưa qua thiết bị lọc để tăng nhiệt độ và tẩy trắng. (Máy lọc dầu có than hoạt tính hoặc đất sét để hấp thụ màu sắc trong dầu).
Sau đó, dầu đã lọc sẽ được khử mùi bằng cách bơm hơi nước ở áp suất âm, nhiệt độ 225-250 độ C.
Bước 4: Tinh chế
Dầu thực vật sẽ được đưa qua một hệ thống máy móc hiện đại để tinh chế, đảm bảo dầu không còn mùi và bất kỳ chất phụ nào.
Bước 5: Đóng chai
Bước đóng chai gần như hoàn thiện quy trình sản xuất dầu thực vật. Dầu sẽ được đổ vào các chai có dung tích khác nhau như 0.5l, 1l, 1.5l, 2l, 5l bằng dây chuyền xoay (quy trình đổ, đóng chai dầu hiện đại được sử dụng phổ biến nhất hiện nay).
Bước 6: Dán nhãn và kiểm tra sản phẩm
3.Quy trình sản xuất dầu thực vật tại nhà
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường sử dụng dầu thực vật như một phần không thể thiếu trong việc chế biến thức ăn. Bạn có bao giờ tự hỏi dầu thực vật có thể được sản xuất trực tiếp tại nhà được hay không? Hãy cùng khám phá quy trình sản xuất dầu thực vật tại nhà để hiểu rõ hơn về quá trình biến đổi từ các loại thực vật dùng để sản xuất dầu thành sản phẩm cuối cùng mà chúng ta sử dụng mỗi ngày.
3.1. Chuẩn bị nguyên liệu và vật dụng cần thiết
- Hạt thực vật dùng để sản xuất dầu: Các loại hạt như hạt hạch lựu, hạt hạch hướng dương, hạt hạch óc chó, hay hạt hạch dầu cọ.
- Máy ép dầu tự nhiên tại nhà.
- Chai lọ rỗng đựng dầu
- Máy sấy khô hạt (nếu có)
- Rây lọc dầu
3.2.Quy trình sản xuất
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Chọn loại hạt thực vật phù hợp và chất lượng tốt để đảm bảo dầu sản xuất ra là an toàn và thơm ngon.
Bước 2: Rửa và làm sạch
Làm sạch hạt bằng cách rửa chúng để loại bỏ bụi bẩn, tạp chất và các tạp âm khác.
Bước 3: Sấy và phơi khô
Sử dụng máy sấy hoặc phơi khô hạt nếu cần thiết để giảm độ ẩm.
Bước 4: Ép dầu
Đặt hạt đã chuẩn bị vào máy ép dầu. Máy sẽ áp dụng áp lực và nhiệt độ để trích xuất dầu từ hạt.
Bước 5: Tách dầu và bã hạt
Dầu được ép ra và chảy vào một chất chứa riêng, trong khi bã hạt còn lại.
Bước 6: Lọc dầu
Dầu có thể được lọc để loại bỏ bất kỳ tạp chất nào còn lại, giữ cho dầu trong suốt và sạch sẽ.
Bước 7: Lưu trữ
Dầu được đổ vào các bình lưu trữ sạch sẽ và đậy kín để bảo quản.
4.Lưu ý
– Đảm bảo các bước thực hiện trong môi trường sạch sẽ để đảm bảo an toàn thực phẩm.
– Tuân thủ các hướng dẫn sử dụng máy ép dầu để đảm bảo an toàn và hiệu suất.
– Có thể có các bước điều chỉnh tùy thuộc vào loại máy ép dầu và nguyên liệu sử dụng.
Lưu ý rằng quy trình cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào loại hạt và máy ép dầu cụ thể mà bạn sử dụng.
Như vậy, qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ hơn về các thực vật dùng để sản xuất dầu cũng như quy trình sản xuất chúng trong công nghiệp cũng như tại nhà. Những loại thực vật này không chỉ đóng góp vào ngành công nghiệp thực phẩm mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo.
Có thể thấy cách làm dầu thực vật tự nhiên ngay tại nhà không hề khó khăn mà nguyên liệu cũng vô cùng dễ dàng tìm kiếm trên thị trường. Chỉ cần một chiếc máy ép dầu chất lượng tại nhà, bạn cũng có thể tự tay ép dầu sử dụng cho gia đình mình một cách an toàn và yên tâm hơn rất nhiều lần.